2023’te Küresel Savunma Harcamaları Rekor Kırdı: Silah Satışları ve Bölgesel Gerilimlerin Etkisi

Dünya genelindeki silah ve askeri hizmet satışları, savaşların ve jeopolitik gerilimlerin etkisiyle 2023 yılında önemli bir artış gösterdi. Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü’nün (SIPRI) yayımladığı verilere göre, dünyanın en büyük 100 savunma sanayi şirketi, bir önceki yıla kıyasla yüzde 4,2 artışla toplamda 632 milyar dolarlık satış gerçekleştirdi.

Savunma Sektöründe ABD Liderliği Sürüyor

Listenin zirvesindeki beş şirketin tamamı ABD merkezli: Lockheed Martin, RTX, Northrop Grumman, Boeing ve General Dynamics. ABD’li şirketler, toplam 317 milyar dolarlık silah satışıyla küresel silah ticaretinin yüzde 50’sini oluşturdu. Bu durum, ABD’nin savunma sektöründeki liderliğini bir kez daha pekiştirirken, yüzde 2,5’lik büyüme de sektördeki dinamiklerin hareketlendiğini gösteriyor.

Çin’in Yükselen Gücü

Çin, listede dikkat çeken bir başka ülke. 9 Çinli şirketin toplam satışları yüzde 0,7 artışla 103 milyar dolara ulaştı. NORINCO, AVIC ve CETC gibi dev şirketlerin ilk 10’da yer alması, Çin’in savunma sanayisindeki küresel etkisini artırdığını gösteriyor. Çinli şirketler, toplam küresel savunma satışlarının yüzde 16’sına tekabül ediyor.

Avrupa ve Almanya’nın Savunma Harcamalarındaki Artış

Avrupa’da bulunan 27 savunma şirketi, toplamda 133 milyar dolarlık satış gerçekleştirdi. Bu şirketler arasında Almanya’dan Rheinmetall, ThyssenKrupp, Hensoldt ve Diehl’in satışları, Ukrayna-Rusya savaşı sonrası talep artışı nedeniyle yüzde 7,5 artarak 10,7 milyar dolara ulaştı.

Türk Savunma Sanayisinin Yükselişi

Türkiye, savunma sanayisindeki büyümesiyle dikkat çekiyor. ASELSAN, Baykar ve Türk Havacılık Uzay Sanayii (TUSAŞ), SIPRI’nin ilk 100 listesinde yer aldı. Türk şirketlerinin toplam gelirleri, 2022’ye kıyasla yüzde 24 artışla 6 milyar dolara yükseldi.

• ASELSAN: Gelirlerini yüzde 12 artırarak 2,4 milyar dolara ulaştı. Bu artış, Türkiye’nin yerli silah üretimine yönelik talebinin bir sonucu olarak değerlendiriliyor.
• Baykar: İnsansız hava aracı (İHA) ihracatındaki başarısıyla dikkat çeken şirket, gelirlerinin yüzde 90’ını ihracattan sağladı. Baykar’ın gelirleri yüzde 25 artarak 1,9 milyar dolara yükseldi.
• TUSAŞ: Gelirlerini yüzde 45 artırarak 1,7 milyar dolara çıkardı ve savunma sanayisinde önemli bir oyuncu olduğunu gösterdi.

Jeopolitik Gerilimler ve Savunma Sanayisine Etkileri

2023 yılında silah satışlarının artmasında Ukrayna savaşı, Gazze’deki çatışmalar ve Asya’daki bölgesel gerilimler etkili oldu. Bu durum, ülkelerin savunma harcamalarını artırmalarına neden olurken, siparişlerin yükselmesi savunma sanayisi şirketlerine büyüme fırsatları sundu.

SIPRI’nin verileri, küresel savunma sanayisinin savaşlar ve bölgesel gerilimlerden doğrudan etkilendiğini ortaya koyuyor. ABD, Çin ve Avrupa gibi büyük aktörlerin yanı sıra, Türkiye’nin de yükselen bir savunma sanayisi gücü olarak öne çıkması dikkat çekiyor. Özellikle İHA ihracatındaki başarısı, Türkiye’nin küresel pazarda rekabet gücünü artırdığını gösteriyor.

Savunma sanayisindeki bu büyüme trendi, bölgesel gerilimlerin azalmadığı sürece devam edeceğe benziyor. Gelecek yıllarda hangi ülkelerin ve şirketlerin bu alanda daha da güçleneceği merak konusu.